Nu de lente in volle gang is en de zon weer begint te schijnen, is het tijd om plannen te maken voor vrije dagen en leuke activiteiten. In de eerste helft van het jaar vallen er verschillende feestdagen, wat vaak leidt tot de vraag: heeft een werknemer recht op een doorbetaalde vrije dag? Hoewel de wet hier geen duidelijke richtlijnen voor geeft, kunnen cao-afspraken en praktische oplossingen zoals het jaarurensysteem duidelijkheid bieden. In dit artikel verkennen we de verschillende aspecten van doorbetaalde vrije dagen op feestdagen en wat je rechten zijn als werknemer.

Wettelijke Regelgeving en Cao-afspraken

Wettelijk gezien is er niets vastgelegd over doorbetaalde vrije dagen op feestdagen. Dit betekent dat er geen algemene verplichting is voor werkgevers om werknemers een doorbetaalde vrije dag te geven. Echter, in een cao kunnen hierover wel afspraken zijn gemaakt. Als er geen cao-afspraken zijn, is het aan de werkgever om te beslissen of werknemers een doorbetaalde vrije dag krijgen, afhankelijk van de bedrijfsomstandigheden.

Uitdagingen voor Parttime Werknemers

Veel feestdagen vallen op een maandag, wat nadelig kan zijn voor parttime werknemers die op die dag standaard vrij zijn. De vraag of een werkgever een parttimer moet compenseren voor een officiële feestdag die op zijn of haar vrije dag valt, is nog niet definitief beantwoord in de rechtspraak. Het College voor de Rechten van de Mens heeft meerdere malen geoordeeld dat er geen onderscheid mag worden gemaakt naar arbeidsduur. Dit betekent dat werkgevers ervoor moeten zorgen dat elke werknemer, ongeacht of ze voltijd of deeltijd werken, naar verhouding een gelijk aantal vrije uren heeft.

Advies van het College voor de Rechten van de Mens

Hoewel het oordeel van het College voor de Rechten van de Mens goed onderbouwd is, is het geen juridisch bindend vonnis. Werkgevers zijn dus niet verplicht om dit oordeel te volgen, en ook rechters hoeven dit niet te doen. De kans dat rechters het oordeel wel volgen is echter reëel.

Het Jaarurensysteem: Een Praktische Oplossing

Om discussies te voorkomen, kunnen werkgevers gebruik maken van een jaarurensysteem. Hierbij wordt eerst bepaald hoeveel werkdagen er in een jaar zijn, door het totale aantal dagen per jaar te verminderen met de weekenden en erkende feestdagen die niet in een weekend vallen. Dit aantal dagen wordt vervolgens gedeeld door vijf om het aantal werkweken te bepalen. Het aantal werkweken wordt vermenigvuldigd met de gemiddelde arbeidsduur per week voor de werknemer. De uitkomst hiervan is het aantal uren dat de werknemer dat jaar moet werken. Met dit systeem krijgt elke werknemer, naar rato van het aantal uren dat gewerkt moet worden, hetzelfde aantal vrije feestdagen.

Belang van Cao-controle

In sommige cao’s is het jaarurensysteem al opgenomen, vooral in sectoren waar werknemers niet vrijgesteld zijn van werk op officiële feestdagen, zoals de zorg en seizoensgebonden sectoren. Het is dus belangrijk om altijd de cao te checken om te zien wat hierin geregeld is.

Compensatie bij Afwezigheid van Cao

Wanneer er geen cao is en er geen afspraken zijn gemaakt over compensatie van misgelopen feestdagen, kan de werknemer mogelijk wel aanspraak maken op compensatie voor feestdagen die op een parttime dag vallen.

Bron

Dit nieuwsbericht is gebaseerd op een artikel van Salaris Vanmorgen, gepubliceerd op 9 april 2025. Voor meer informatie, zie Salaris Vanmorgen Feestdag of werkdag: wanneer heeft een werknemer recht op een doorbetaalde vrije dag? · Salaris Vanmorgen.